Win-Win. Wie o Wie? Kredietunies!

Kredietunies weten wat het mkb nodig heeft voor een betere toekomst: een versterking van de solvabiliteit, waardoor ook aanvullende (bancaire) financiering mogelijk wordt. Kredietunies verstrekken bedrijfsleningen en doen dat met het concept van “ondernemers voor ondernemers”. Ze regelen de benodigde informatieverzameling, de controle, de acceptatie, de funding onder de leden, de eventuele co-financiering met andere kredietverstrekkers en regelen als penvoerder de aggregatie van de gelden van alle betrokkennen, de in- en excasso van rente en aflossing van/ voor de bedrijven EN voor de betrokken investeerders.

De nodige laagdrempeligheid voor ondernemers om bij ons een lening aan te vragen is er al jaren. Echter de laagdrempeligheid en duidelijke ondersteuning om als potentieel investerende ondernemer in andere ondernemers via een kredietunie deel te nemen, ontbreekt nog vanuit de overheid.

Daar moeten de ministers Kaag en met name Adriaansens snel verandering in brengen. Investeren in bedrijven moet ook fiscaal weer aantrekkelijker worden, want (particulier spaar-) geld om te investeren is er genoeg bij de Nederlanders. Dat hoeft niet louter en alleen uit overheidsgeldpotten te komen, er staat immers € 408 miljard op spaarrekeningen te verpieteren!

OVER ONZE GRENZEN DURVEN HEENKIJKEN

Wat is namelijk bij onze buren het geval? Nog nooit vonden de mkb-ers in België zoveel financiering bij vrienden of familie dan vorig jaar. Er werden in totaal 8.665 win-winleningen (achtergesteld risicokapitaal) voor €152 miljoen afgesloten. Dat is meer dan het dubbele van het aantal leningen in 2020. Deze met “onze” oude Tante-Agaath vergelijkbare regeling kende een verdubbeling t.o.v. vorig jaar. Ook zijn voor het eerst 239 Vlamingen aandeelhouder geworden bij een bevriende ondernemer via het Vriendenaandeel.

Een regeling die ook direct in Nederland ingevoerd zou moeten worden. De Belgische rentevoet voor een dergelijke regeling 2021 bedroeg maximaal 1,75% en minimaal 0,875%. In vergelijking met het sparen op een bank een leuke vergoeding voor de Sparende Nederlanders…

• Ter vergelijking: De KKC-regeling ( tot €50.000 lening) in Nederland trok “maar” zo’n 2000 bedrijven aan met een totaalverstrekking van €67 miljoen en de BMKB-C regeling trok maar zo’n 4500 bedrijven aan voor €602 miljoen. De regelingen in Nederland kennen een veel hoger toegestane rente en daarnaast nog eens een forse borgstellingsprovisie van 3% t.b.v. de staat. Het beschikbare budget werd niet eens voor de helft opgenomen….. Deze twee regelingen zijn dus grotendeels mislukt.

Als de kredietnemer in Vlaanderen onverhoopt niet kan terugbetalen, kan men als investeerder daarnaast 30 tot 40% van het verschuldigde bedrag terugkrijgen via een eenmalig belastingkrediet. Het afgelopen jaar steunden Vlamingen daarmee meer dan ooit de financiële draagkracht van ondernemingen, die ook daar bij heel wat bedrijven door de coronacrisis onder druk kwam te staan. Om ondernemers op (middel)lange termijn te ondersteunen, werd op voorstel van Vlaams minister van Economie Hilde Crevits het Vlaamse Herstelplan uitgewerkt.

Als je het een duidelijk naam geeft, weet iedereen direct wat je wilt en wat je doet……

Eén van de onderdelen daarvan was de lancering van het Vriendenaandeel en een aangepaste Winwinlening met het doel ondernemingen via vrienden, familie of geïnteresseerde derden makkelijker en voordeliger aan een lening te helpen (lage rentes) en zo de solvabiliteit te versterken.

EEN DOORSLAAND SUCCES

Nog nooit konden zoveel mkb-ers rekenen op een financieel duwtje via vrienden, familie, kennissen of geïnteresseerde particulieren. De burgers van Vlaanderen toonden zich duidelijk solidair met hun ondernemers en ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat in Nederland ook eenzelfde bereidheid bestaat om te investeren via een fiscaal begunstigd regime.

8.665 WINWINLENINGEN!

De Winwinleningen breken record na record sinds de aanpassing van het instrument in oktober 2020. Er zijn ruim de helft meer leningen verstrekt dan in 2020, waar het record toen al met 4.176 leningen op ruim €100 miljoen lag. De provincie Antwerpen is met 34% van alle leningen absolute koploper in het aantal leningen, gevolgd door Oost-Vlaanderen met 27%. Door het optrekken van het te lenen bedrag en het aanpassen van de looptijd van de lening, zijn mensen massaal de mkb-ers en zelfstandigen gaan steunen met een Winwinlening. Geen euro kwam uit de staatskas.

Zo kunnen particulieren aldaar sinds oktober 2020 zelfs tot € 75.000 uitlenen aan mkb-ers of zelfstandigen, waar dat vroeger nog beperkt was tot €50.000. Ook het maximale bedrag dat een onderneming kan lenen via Winwin-leningen werd opgetrokken van €200.000 naar €300.000. En daar waar de vaste looptijd van lening nog 8 jaar was, kan er sinds oktober 2020 in samenspraak een looptijd gekozen worden tussen 5 en 10 jaar. Maatwerk n.a.v. de vragen uit de markt…. 

De Winwinlening is een puur fiscaal en voordelig instrument dat een jaarlijks terugkerend “belastingkrediet (meer dan een aftrekpost…) van 2,5 procent” oplevert op het gemiddeld saldo van het nog verschuldigde kapitaal. De officiële maximum- en minimumrentevoet voor een lening voor 2022 zal in de loop van januari verschijnen in het Belgisch Staatsblad.

Een belastingkrediet is dus een korting dus op de te betalen belasting en wat bij ons een teruggaaf op de vermogensrendementsheffing zou kunnen heten en langs die weg gelijk de actuele discussie rondom de ongelijke en oneerlijke vaststelling van deze heffing “op zou kunnen heffen”.

Uitwerking

Voor de Belg betekent het een maximaal belastingkrediet (teruggaaf) van €1875 per looptijdjaar, wat neerkomt op totaal €18.750 teruggaaf indien gekozen wordt voor een 10 jarige lening van €75.000 met eenmalige aflossing aan het einde,

De investeerder krijgt ook nog eens, naast deze “vaste teruggaaf van de Belastingdienst”, gedurende de looptijd een leuk jaarlijks rendement van maximaal 1,75% vanuit de lening. Dit komt dan uiteindelijk neer op een totaal maximaal jaarlijks rendement van 4,25% op de lening en daarmee op 42,50 % totaalrendement na 10 jaar. Voorwaar een uitstekende regeling en een uitstekende beleggingsmogelijkheid (mits goed beschermd tegen default)!

VRIENDENAANDEEL

In februari lanceerde minister Crevits ook een tweede instrument: het Vriendenaandeel. Particulieren kunnen met het Vriendenaandeel tot € 75.000 investeren in een mkb-er door er zelf aandeelhouder van te worden. In ruil ontvangt de Vriendenaandeelhouder tot maximaal 5 jaar een fiscaal voordeel van 2,5% per jaar. De onderneming kan net zoals bij de Winwinlening tot €300.000 extra kapitaal ophalen. In totaal werden er sinds de invoer van het instrument vorig jaar 239 Vriendenaandelen goedgekeurd voor een bedrag van € 656.000 euro. Van de bijna 300 Vriendenaandelen die net voor het einde van het jaar 2021 werden aangevraagd, zijn er nog verschillende in behandeling.

NIEUWE ROL VOOR DE KREDIETUNIES?

Het is wel duidelijk dat het voor (Belgische EN Nederlandse…) burgers fiscaal en ook zekerheidstechnisch aantrekkelijk gemaakt kan worden om het mkb te ondersteunen middels een dergelijke nieuwe leenregeling.

Wat ze echter ook in België zien is dat de papierrompslomp voor zowel de ondernemer als de investeerder stuit op bezwaren, De aggregatie van het benodigde geld vanuit meerdere investeerders, de (voor-) acceptatie en de uiteindelijke totaalverstrekking middels een door partijen op te stellen en sluitend contract geeft praktische beletsels en vragen bij de potentiele investeerders. Tevens zijn de geconstateerde nadelen voor kredietnemers dat je mensen in je eigen netwerk moet overtuigen om een lening aan jou te geven, dat de winwinlening enkel als Vlaamse mkb-er te gebruiken is in een Vlaams Gewest en de investeerders particulieren moeten zijn en inwoners van het Vlaams Gewest. De Nederlandse versie zal hier haar eigen weg in dienen te vinden…

De Trusted Third Party!

Waarmee de regeling dus ook echt een Trusted Third Party nodig heeft die de vraag en het aanbod bij elkaar kan brengen, laagdrempelig en lokaal vertegenwoordigd is, beschikt over een ondernemersnetwerk en een duidelijke kredietverstrekkingsexpertise, coaching en … over een onafhankelijk en bewezen platform beschikt dat de geldstromen van een dergelijk fiscaal begunstigde lening kan beheren, controleren en uitvoeren.

“And in comes the Credit Union” zou ik zeggen!

De nieuwe Tante Agaath-regeling zal zeker op heel veel belangstelling in Nederland kunnen rekenen. De regeling moet daarbij benaderbaar zijn op een makkelijke manier en een onafhankelijke partij kennen die de gelden op de daarvoor bestemde plaats kan brengen, maar ook de onderneming blijvend kan coachen ten behoeve van de het bedrijf zelf en uiteraard ook ter bescherming van de investeerders en daarmee de fiscale regeling. Zo moet je natuurlijk altijd verschillende aflossingsmogelijkheden aan kunnen bieden: maandelijks, driemaandelijks, zesmaandelijks of jaarlijks, hetzij een éénmalige aflossing op het einde van de op te zetten Tante Agaath-winwinlening. Ook een vervroegde terugbetaling moet mogelijk zijn.

Zaken die Kredietunies allemaal beheersen en de investeerder ten dienste kunnen worden gesteld. We werken immers met vrijwilligers. Het opstellen van een door de overheid gewenste akte, afstemming en uitleg aan beide partijen en een schema van aflossing is daarvan een onderdeel. Maar ook de registratie daarvan en de financiële afhandeling kan een kredietunie verzorgen…

Er zal ook een akte voor de mkb-er en de geldgever moeten worden opgemaakt en de totale hoofdsom, die een kredietgever in het kader van één of meer leningen aan één of meer kredietnemers kan uitlenen, zal moeten worden gecontroleerd op de maximale hoogten de de overheid stelt. Ook de rente en aflossingen dienen keurig te worden vastgelegd in de akte en vervolgens betaald moeten worden op de voorziene vervaldagen.

Op basis van de door de overheid opgestelde standaard aktemodellen die een dergelijke Nieuwe Nederlandse Herstelregeling zal moeten kennen, kunnen de kredietunies deze aan de investeerders en mkb-ondernemers ter beschikking stellen. Samen met de aan te bieden nieuwe dienst van “finale acceptatie” door de kredietunies kan de akte ( wellicht ook in co-financiering) worden opgesteld en worden aanvaard voor de eventueel benodigde (RVO-geaccrediteerde waarborgen-) registratie van de uiteindelijke Kredietunielening. Het leningenplatform van de Kredietunies verzorgt dan tevens de jaarlijkse opgaaf voor de Belastingdienst voor de investeerders.

GEEF ONS DIE ROL!

Hierbij dan ook een oproep aan de nieuwe ministers Kaag en Adriaansen om het fiscaal vriendelijk investeren in het Nederlandse mkb ook weer mogelijk te maken met een specifieke sociaal-maatschappelijke rol voor de kredietunies.

Hiermee kunnen de komende jaren vele duizenden mkb bedrijven die getroffen zijn door de Corona-crisis een steuntje in de rug krijgen om te overleven.

Met hulp en inzet van de Kredietunies!